Metrics
Υπάρχουν κατά τη γνώμη μου τριών ειδών ποσοτικές εκτιμήσεις για τις διαδηλώσεις, οι οποίες, αν και δίνονται σε αριθμούς, εκφράζουν τελείως διαφορετικά πράγματα:
1. Η "συναισθηματική" εκτίμηση. Πρόκειται για έναν αριθμό το μέγεθος του οποίου προσδιορίζεται σε σχέση με μια ψυχολογική-συναισθηματική κλίμακα, που έχει σχέση με τον τόπο της διαδήλωσης. Πχ για την Αθήνα, η κλίμακα θα μπορούσε να είναι: 1 εκατομμύριο κόσμος - ιστορικό γεγονός, τετρακόσιες χιλιάδες - γιγάντια διαδήλωση, διακόσιες χιλιάδες - κινητοποίηση με επιπτώσεις στα σημερινά πολιτικά πράγματα, πενήντα χιλιάδες - πετυχημένη οργανωτικά διαδήλωση με συγκεριμένα αιτήματα.
Για το Παρίσι, το ιστορικό γεγονός αντιστοιχεί σε μια συναισθηματική εκτίμηση ας πούμε τριών εκατομμυρίων.
Οι συναισθηματικές εκτιμήσεις απευθύνονται κυρίως σε όσους δεν πάνε σε διαδηλώσεις. Πολλές φορές είναι αυτές που ανακοινώνουν οι διοργανωτές. Εχουν χρησιμότητα μόνο στη σύγκριση δύο κινητοποιήσεων.
2. Η "πολιτική" εκτίμηση, ή άμεση εμβέλεια. Είναι ή απάντηση στο ερώτημα: πόσοι θα μπορούσαν να είναι, δηλ. εγκρίνουν την παρουσία τους, στη δεδομένη διαδήλωση; Το νούμερο αυτό είναι ίσως το "ιερό γκράαλ" κάθε καλού αναλυτή. Σε μια συνέχεια κινητοποιήσεων, εκφράζει τη "δεξαμενή αποθεμάτων" μιας κινητοποίησης, δηλαδή σε πόσους μπορεί το κίνημα ν'απευθυνθεί άμεσα για τη στήριξη της επόμενης κινητοποίησης. Αν η εμβέλεια μιας διαδήλωσης είναι πάνω από πέντε φορές ο αριθμός των παρεβρισκομένων, τότε μιλάμε για ορμητική δυναμική των κινητοποιήσεων. Στο μέγιστο σημείο και στην αρχή της κάμψης ο αντίστοιχος συντελεστής είναι τρία με τέσσερα, ενώ στην πολύ αρχή ή στην εκπνοή των κινητοποιήσεων κινείται ανάμεσα στο ένα με δύο.
3. Η "αστυνομική", ή "λογιστική" εκτίμηση των πράγματι παρόντων. Από επαγγελματική διαστροφή ή/και "παλιά μας τέχνη κόσκινο", να παρουσιάσω μια απλή και δοκιμασμένη μεθοδολογία εκτίμησης, σαφώς ανώτερης των καλυτέρων
γαλλικών :
παρόντες = (αξιόπιστο δείγμα διέλευσης ανά λεπτό)x(προσαύξηση περιθωρίου) x(συντελεστής χαλαρότητας)x(διάρκεια διέλευσης)
όπου:
το αξιόπιστο δείγμα διέλευσης λαμβάνεται στο μέσο περίπου της πορείας, μιάμισι ώρα περίπου μετά τη διέλευση της κεφαλής για μεγάλη διαδήλωση. Πρώτα παρατηρούμε ένα δεκάλεπτο, μετά φροντίζουμε να μετρήσουμε τη διέλευση σε ένα λεπτό όπου η ροή είναι περίπου όμοιου τύπου με αυτή που παρατηρήσαμε το δεκάλεπτο.
Υπό ομαλές συνθήκες παίρνουμε προσαύξηση περιθωρίου γύρω στο
1,10-1,15. Συνυπολογίζουμε έτσι τον κόσμο που στέκεται τριγύρω από το ρεύμα της πορείας.
Συντελεστής χαλαρότητας: ποικίλει ανάλογα με τον καιρό, την ώρα της διαδήλωσης και την απόσταση που διανύεται. Εκφράζει το γεγονός οτι κατά μέσο όρο ένας διαδηλωτής δεν ακολουθεί όλη την πορεία από την αρχή ώς το τέλος. Για μια κρύα μέρα με μπόρα όπως σήμερα, και τα 6 χλμ περίπου της παρισινής πορείας, θέτουμε συντελεστή χαλαρότητας
1,8.
Τα υπόλοιπα νούμερα, όπως τα μέτρησε για σας το Μαύρο Πρόβατο: χρόνος διέλευσης
290 λεπτά, διέλευση ανά λεπτό =
200 (στη γωνία Richard Lenoir με place de la Bastille).
Τα βάζουμε στο μίξερ και βρίσκουμε...
115.000Η εκτίμηση της αστυνομίας ήταν 92.000
Εκτιμήσεις
Ολες οι διαδηλώσεις ήταν σαφώς οι μεγαλύτερες από την αρχή των κινητοποιήσεων. Πρέπει να παρατηρήσουμε πάντως, οτι παρά τη "συναισθηματική εκτίμηση" των συνδικάτων για 700.000 διαδηλωτές, η κινητοποίηση στο Παρίσι ήταν σε μεγάλο βαθμό συμπληρωματική της προηγούμενης: λιγότεροι μαθητές, πολύ περισσότεροι εργαζόμενοι. Εξηγείται αυτό τόσο από τη απεργία στους σιδηρόδρομους και τις δυσκολίες, ιδίως στην επιστροφή, των μαθητών των προαστίων, όσο και από το οτι πολλοί αισθάνθηκαν οτι "έδωσαν" με την προηγούμενη παρουσία τους, πράγμα βέβαια που δείχνει και τις όχι πολύ προχωρημένες πολιτικές διαθέσεις των ηλικιακά μικρότερων.
Εκτιμώ πάντως οτι η μαζικότητα των κινητοποιήσεων δεν έχει φτάσει ακόμα το μέγιστο. Οι "μαζικές διαθέσεις" που λέγαμε κάποτε, βρίσκονται ανάμεσα στην πίστη για τη νίκη και την επιθυμία να "ματώσει" πολιτικά η κυβέρνηση. Γι αυτό και από κοινού UMP (το κυβερνών κόμμα) και MEDEF (σύνδεσμος βιομηχάνων), ορίζουν όλο και σαφέστερα από κοινού μια νέα "γραμμή άμυνας": οι μεν βουλευτές του UMP, μετά από παρέμβαση του Σαρκοζύ και υποτίθεται όταν έφυγε ο πρωθυπουργός από τη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας (και καλά), καλούν την κυβέρνηση να αναστείλει για λίγες μέρες τη διαδικασία κατίσχυσης του νόμου (δημοσίευση στην εφημερίδα της Κυβέρνησης), ώστε να μπορέσει να γίνει διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους, η δε MEDEF με δηλώσεις της προέδρου της, λίγο αργότερα, επανέλαβε περίπου τα ίδια, επανερχόμενη στην πρότασή της να είναι η περίοδος ελευθερίας απόλυσης 1 χρόνος αντί για δύο. Στην ουσία, ο ντε Βιλπέν έχει ήδη υιοθετήσει αυτές τις προτάσεις, απλώς συμπληρώνει τονίζοντας την αναγκαιότητα του νόμου αυτού.
Η νέα "γραμμή άμυνας", συνίσταται στο μήνυμα οτι "πρέπει όμως να κάνουμε κάτι για την ανεργία των νέων", και εμμέσως οτι τα συνδικάτα είναι ανεύθυνα αν παράλληλα με την αντίθεσή τους στο νόμο δεν κάνουν προτάσεις για τη μείωση της ανεργίας στους νέους.
Πρόκειται για αρκετά φίνο και παραπειστικό συλλογισμό, αν με παρακολουθείτε :-)
Σημαντικότατη βέβαια θα είναι και η αναμενόμενη απόφαση επί της συνταγματικότητας του νόμου, αύριο ή μεθαύριο, από το συνταγματικό συμβούλιο. Ενδεχόμενες επιφυλάξεις του, θα δώσουν διέξοδο στον πρωθυπουργό, που έχει φροντίσει να αυτοπαγιδευτεί σε θέση που του απαγορεύει επί ποινή πολιτικού θανάτου, την απόσυρση του νόμου.
Τελειώνω με την παρατήρηση της όξυνσης των διαθέσεων σε τμήμα των φοιτητών, ιδίως του Sud-Ouest (Toulouse, Pau κτλ). Ρίχνουν από την Κυριακή το σύνθημα της παραίτησης της κυβέρνησης, ενώ καλούν και για μπλοκάρισμα των αυτοκινητόδρομων και των σιδηρόδρομων. Μικρός προπομπός τέτοιων ενεργειών, μια επιχείρηση "ελεύθερα διόδια" που έγινε προχτές - όπου ομάδα φοιτητών κατέλαβε τα διόδια επαρχιακού αυτοκινητόδρομου και άφησε, κατά το διάστημα της συμβολικής πράξης, ελεύθερη τη διέλευση.
Και τα συνδικάτα; Εκεί μια άλλη λέξη, πολύ μεγαλύτερη, τριγυρίζει στα μυαλά των μελών τους: γενική απεργία. Grève générale. Rêve générale, που έγραφε κι ένα αυτοκολητάκι που φοριέται πολύ αυτές τις μέρες...
PS: Τα συνδικάτα ζητούν από το Σιράκ να ξαναστείλει το νόμο στη Βουλή. Εχει το δικαίωμα να το κάνει μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του πρωθυπουργού και αν το συνταγματικό συμβούλιο δεν έχει αποφανθεί οτι ο νόμος είναι συνταγματικός. Μια ευκαιρία λίγων ωρών δηλαδή...