August 16, 2011

Θερινά αναγνώσματα: σχήματα και αριθμοί

Ι. Οι αριθμοί


II. Τα σχήματα


Η παραίτηση έχει γλυκιά γεύση κι επιβάλλει παραλυτικό τρόπο πρόσληψης της πραγματικότητας. Αντισταθείτε, και σε αυτό. Καλές διακοπές!


12 comments:

Anonymous said...

Far away
The ship is taking me far away

που λέει και το τραγουδάκι. http://www.youtube.com/watch?v=5ows9zCLbzA&feature=related

Ιδιαιτέρως «θερινό» κατ'εμέ.
Καλές διακοπές

Pierrot le Fou

Μαύρο πρόβατο said...


Es gibt ein Bild von Klee, das Angelus Novus heißt. Ein Engel ist darauf dargestellt, der aussieht, als wäre er im Begriff, sich von etwas zu entfernen, worauf er starrt. Seine Augen sind aufgerissen, sein Mund steht offen und seine Flügel sind ausgespannt. Der Engel der Geschichte muß so aussehen. Er hat das Antlitz der Vergangenheit zugewendet. Wo eine Kette von Begebenheiten vor uns erscheint, da sieht er eine einzige Katastrophe, die unablässig Trümmer auf Trümmer häuft und sie ihm vor die Füße schleudert. Er möchte wohl verweilen, die Toten wecken und das Zerschlagene zusammenfügen. Aber ein Sturm weht vom Paradiese her, der sich in seinen Flügeln verfangen hat und so stark ist, daß der Engel sie nicht mehr schließen kann. Dieser Sturm treibt ihn unaufhaltsam in die Zukunft, der er den Rücken kehrt, während der Trümmerhaufen vor ihm zum Himmel wächst. Das, was wir den Fortschritt nennen, ist dieser Sturm.
Walter Benjamin, Über den Begriff der Geschichte, These 9

Μαύρο πρόβατο said...

Ευχαριστώ, επίσης!

demetrat said...

ασχετο
η γρια μαννούλα μου προσπαθώντας να μου ικανοποιήσει την περιέργεια ..."΄τι λέει ρε μάννα εδώ;"
βρήκε ένα λεωφορείο κι ένα κλάμπ.
βοήθα λίγο αδερφέ.
Υ.Γ
καλές διακοπές και σε σένα .
δ

Μαύρο πρόβατο said...

Αφού ρωτάς, δώσε βάση: είδα το Melancholia του von Trier, που ανέβηκε πριν λίγες μέρες. Στην Ελλάδα πρέπει να έρχεται κατά το φθινόπωρο, σίγουρα μπορείς και να το κατεβάσεις από το νετ. Μην τη χάσεις!
Η ταινία μπορεί να σου φανεί προφητική . Υποθέτω οτι μια από τις πηγές έμπνευσης του σκηνοθέτη, είναι και η εικονιζόμενη γκραβούρα του Dürer, melencolia . Συγκλονιστικό έργο Τέχνης και από τα πιό μελετημένα στην Ιστορία της. Όπως συνηθιζόταν τότε, είναι γεμάτο συμβολισμούς, με αμέτρητες λεπτομέρειες, καθεμιά από τις οποίες έχει σημασία. Αν κλικάρεις στην εικόνα στο μπιιέτο παραπέμπω σε μια από τις σπουδαιότερες αναλύσεις, από το μεγάλο Πανόφσκι και τους φίλους του. Πολύ χονδρικά συμβολίζει τη μελαγχολία του διανοούμενου μπροστά στον κόσμο, το πεπερασμένο του λόγου και της επιστήμης, αλλά και την πλάνη της θρησκείας και το ευτελές της εξουσίας.
Το έργο υποτίθεται οτι δηλώνει τη θέση, οτι η μελαγχολία αυτή είναι είναι μια όψη της μόνης στάσης που αξίζει απέναντι στον κόσμο, αυτή της Τέχνης και της επιστήμης. Εξάλλου η ελαφρά παραφθορά του melancholia ως melencolia γίνεται πιθανότατα γιατί προκύπτει ως ανάγραμμα το limen caelo ή κάπως έτσι, που σημαίνει «πύλες τ’ουρανού».
Οι αριθμοί είναι το «μαγικό τετράγωνο» που υπάρχει στη γκραβούρα. Το έβαλα χωριστά για να δει κανείς πόσο «μαγικό» είναι: άθροισμα κάθε γραμμής = άθροισμα κάθε στήλης = άθροισμα κάθε διαγώνιας = άθροισμα κάθε τεταρτημόριου = 34, αριθμός που ξαναβρίσκεται σε κάμποσα άλλα μοτίβα (πχ άθροισμα των τεσσάρων γωνιακών αριθμών). Είναι ειρωνική σχεδόν η αναλογία με τα νούμερα της παγκόσμιας οικονομιας, που όπως και να τα πάρεις υποδηλώνουν το ίδιο φαινόμενο, για το βαθύτερο νόμο του οποίου γίνεται πολύ λίγη κουβέντα.
Η μελαγχολία (μας), που που έχει την όψη της ενέργειας, του κόπου, της μελέτης, αλλά και την όψη της παραίτησης, του αποτραβήγματος, συσχετίζεται κατά την Ιστορία της Τέχνης και των συμβόλων, με το «σκοτεινό πλανήτη», τον Κρόνο. Αυτή η γλυκειά γεύση της παραίτησης μοιάζει λοιπόν με ένα τοξικό αρχαίο γλυκαντικό, με βάση το μόλυβδο (δες το λινκ) και το οποίο οδηγεί σε βέβαιο θάνατο από saturnisme, την ασθένεια της δηλητηρίασης από μόλυβδο που ονομάζουμε νομίζω στα ελληνικά μολυβδίαση αλλά η λατινική της ρίζα θα μεταφραζόταν καταλέξη ως κρονισμός.
Απέναντι σε αυτή την όψη της μελαγχολίας ο διανοούμενος – εννοώ όποιος σήμερα σκέφτεται για τον κόσμο, πάρα πολλοί δηλαδή - οφείλει να παλέψει, να της αντισταθεί. Είναι ζήτημα οντολογικό, επιβίωσης του συγκεκριμένου τύπου ύπαρξης. Παραπέμπω λοιπόν σε έναν άλλο άγγελο – σύμβολο αυτού του είδους της επαναστατικής προόδου, τον angelus novus του Klee, εικόνα για την οποία ο Walter Benjamin έχει γράψει την καταπληκτική επιγραμματική 9η θέση του που αναφέρω στο σχόλιο παραπάνω. Αντίθετα με τον άγγελο της μελαγχολίας του Dürer που είναι νηφάλιος και στέκεται, ο νέος άγγελος του Klee είναι τρομαγμένος, αλλά μπορεί να κλείσει τα φτερά του. Το βλέμμα του στρέφεται στην έκρηξη που τα φούσκωσε – αυτή που κατέστρεψε τον παράδεισό του: την καθαρκτήρια δύναμη της πραγματικότητας στην Ιστορία, αυτό που είναι η «πρόοδος». Αν και στραμένος στο παρελθόν, προχωρά στο μέλλον. Ο Benjamin τα λέει όπως δεν μπορώ εγώ.
Το μπιλιέτο κλείνει βέβαια με την εικόνα και το λινκ στο trailer της ταινίας του Trier.
(Ο τίτλος, είναι στη συνέχεια του «χρώματα και αριθμοί», με το σχήμα να μην πηγάζει από τους αριθμούς ως σχεδιάγραμμα, αλλά να τους περιέχει – η περίπτωση της αριστουργηματικής γκραβούρας).
Voilà

Μαύρο πρόβατο said...

αλλά δεν μπορεί να κλείσει τα φτερά του

demetrat said...

έκθαμβος και γονυπετής σου βγάζω το καπέλλο.
Πρώτον, διότι μεσούντος του αυγούστου και εμού τσαλαβουτούσης στα θερμά ποταμίσια νερά του πόζαρ
, με στραβοστόμισες .
Δεύτερον σου ξαναβγάζω το καπέλλο ,γιά την ανάλυση .
Εγώ από μόνη μου και χωρίς βοήθεια, ουδέποτε θα έφτανα τέτοια εποχή σε τέτοιο βάθος...
Και τρίτο καπέλλο δεν έχω , αλλά σύντροφε , εγώ ρώτησα τη μαννούλα μου που ξέρει πεντέξι ρώσικα, τι λέει ο τίτλος του μπλόγκ σου.
(Πάντως , αν αυτή η απορία ήταν το ερέθισμα αυτής της φοβερής ανάλυσης σου υπόσχομαι να το κάνω συχνά.)
δ

Μαύρο πρόβατο said...

Είναι μάλλον οι τελευταίες δουλειές της "προηγούμενης" χρονιάς - ή οι πρώτες της "επόμενης"; που με χάζεψαν...
Επί του θέματος (του τίτλου), λοιπόν, ιδού ένα επεξηγηματικό, από τον πρόγονο αυτού του μαγαζιού (εν καιρώ, θα μερεμετισθεί και αναβαθμισθεί...)

Μαύρο πρόβατο said...

-έμαθα και το Πόζαρ. Τι παράδεισος είναι αυτός;
-καλά να περνάτε!

demetrat said...

ΧΑ ΧΑ ΧΑ ΧΑ

αμ , τώρα μάλιστα.
Το κλάμπ το πιάσαμε πάντως.
Τα πόζαρ
Είναι πραγματικά παράδεισος , και
σου εύχομαι να τον απολαύσεις .
υ.γ
ευχαριστούμε γιά τις ευχές.
Εξ άλλου ,ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ να περνάμε καλά , διότι έτσι συντηρούμε τις δυνάμεις μας γιά να ρίξουμε το ξύλο που τους πρέπει το χειμώνα.
:)
δ

Anonymous said...

Ένας κόσμος που διαρκώς πεθαίνει. Ένας κόσμος που διαρκώς γεννιέται. Τίποτα από τα δύο δεν είναι σωστό. Τίποτα από τα δύο δεν είναι λάθος. Ο κόσμος γίνεται. Και φτιάχνεται. Γι' αυτό είμαστε κι εμείς εδώ. Για να τον φτιάξουμε. Κι αυτός ο μαραθώνιος δεν τελειώνει. Όπως είχε πει κι ο Γαλιλαίος, σαν άλλος Άγγελος της Ιστορίας: «κι όμως κινείται».

Συγγνώμη που άργησα να το δω, σφε. Πολύ όμορφο, ως συνήθως.

Μαύρο πρόβατο said...

Ευχαριστώ σφε, καλό χειμώνα και σιδεροκέφαλοι όλοι μας, θα χρειαστεί ;-)