Συρία: εξελίξεις

ΝΒ Το κείμενο θα εμπλουτίζεται με προσθήκες και παραπομπές. Οι ημερομηνίες αφορούν τις προσθήκες και δεν αντιστοιχούν γενικά με αυτές των δημοσιευμάτων των παραπομπών. Δεν αναφέρεται επίσης η γλώσσα - συνήθως αγγλικά ή γαλλικά.

Στρατιωτικά
Η σημερινή απόφαση της Ρωσσικής ηγεσίας, την πρώτη μέρα των συνομιλιών στη Γενεύη για την «πολιτική μετάβαση» στη Συρία, ακόμη κι αν ήταν γνωστή στις δυτικές δυνάμεις, δεν φαίνεται να έχει ενσωματωθεί στην τακτική τους. 16/3: Ρεπορτάζ που υποστηρίζει οτι η απόφαση ήταν γενικά γνωστή στις υπόλοιπες δυνάμεις. Λανθασμένα αναφέρεται οτι αποχωρεί και η Χεζμπολάχ. 21/3: Κατηγορηματική διάψευση από τον Νασραλάχ.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, η έναρξη της απόσυρσης των ανεπτυγμένων στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσσίας στη Συρία, θα σημάνει τη σαφή αποκλιμάκωση των από αέρος βομβαρδισμών και άρα την αλλαγή της μεθόδου επέκτασης του συριακού στρατού για ανακατάληψη εδαφών, δεδομένης της μείωσης της αεροπορικής προκάλυψης - και αυτό πολύ πριν την ολοκλήρωση της επίτευξης του στόχου να κλείσουν οι δίοδοι των τουρκικών συνόρων. 20/3 Η συνεχιζόμενη επίθεση-προέλαση στην Παλμύρα γίνεται κανονικά με ισχυρή αεροπορική υποστήριξη: 20-25 έξοδοι την ημέρα. 25/3 Οι συριακές δυνάμεις ανακοινώνουν την τελική εκκαθάριση της ακρόπολης της Παλμύρας από τους τζιχαντιστές.
Είναι ασαφές όμως το τι σημαίνει η απόφαση σε σχέση με την πυραυλική προστασία που έχουν εγκαταστήσει οι Ρώσσοι κοντά στα τουρκικά σύνορα. 15/3 Σχετικές διαβεβαιώσεις δόθηκαν από τη Μόσχα. Ακόμα πιό ξεκάθαρα: τα S-400 παραμένουν.
Ένα υποτιθέμενο στρατιωτικό σχέδιο της Συριακής κυβέρνησης δεν μπορεί παρά να εμπλέκει πλέον σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από πριν, τις Ιρανικές δυνάμεις και τη Χεζμπολάχ. 17/3 Μια σύνοψη των ιρανικών αντιδράσεων εδώ, συγκλίνει στη συνέχιση της συρο-ιρανο-ρωσικής συνεργασίας (συμπεριλαμβανομένων των δυνάμεων της Χεζμπολάχ), τονίζει όμως την έναρξη μιας νέας φάσης επιβολής της ειρήνης στη χώρα (βλ.  επόμενο τμήμα).

Πολιτικά
Ταυτόχρονα, η τακτική αξία της αρχής μιας ρωσσικής απόσυρσης αναγνωρίζεται εμφανώς στην ενίσχυση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων, στο βαθμό που οι Ρώσσοι πιέζουν έτσι να συμπεριληφθούν οι Κούρδοι της «ομάδας του Χμεϊμίμ» και να αρχίσουν σοβαρά οι διαπραγματεύσεις. 16/3: εντείνεται η σχετική κινητικότητα, με την άφιξη στη Γενεύη αντιπροσωπείας συριακής φιλορωσσικής αντιπολίτευσης, παράλληλα με τις πρώτες ανακοινώσεις των Κούρδων για αυτόνομη διακυβέρνηση, στις οποίες αντιτίθεται ήπια η κυβέρνηση. 17/3. Στις ανακοινώσεις των Κούρδων έσπευσε να εκφράσει την αντίθεσή της η (κατά τα φαινόμενα, παγιδευμένη) κυβέρνηση των ΗΠΑ! 22/3. Ο κυβερνήτης του Κιρχούκ χαιρετίζει την ανακήρυξη και υπενθυμίζει το βαρύνοντα ρόλο των κουρδικών δυνάμεων στον πόλεμο ενάντια στο Νταές.

Στο πεδίο επίσης αυτό αντιστοιχεί στην ανάπτυξη του σχήματος εκεχειρία/ειρήνευση/αμνηστεία/επαναφορά στην κρατική κυριαρχία σε περισσότερες πόλεις και χωριά της επικράτειας. Χωρίς τη σημαντική πρόοδο αυτής της διαδικασίας οι εκλογές που εξήγγειλε η κυβέρνηση Άσσαντ την άνοιξη (Απρίλιο;) δεν θα έχουν νόημα 17/3: ρεπορτάζ σχετικό με την πρόοδο της προεκλογικής διαδικασίας. Κατά κάποιον τρόπο έτσι όλοι έρχονται πιό κοντά σε μια πραγματιστική προσέγγιση για το πολιτικό μέλλον της χώρας, στο γενικό πλαίσιο της ειρήνευσης και της διατήρησης της επικρατείας της (μείον την ειδική περίπτωση του κουρδικού).

Διεθνή
Είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς τις αλληλεπιδράσεις της απόφασης αυτής με άλλα διεθνή μέτωπα.
1) Ο σημαντικότερος φόβος μιας κρίσης στο Λίβανο, φαίνεται να αυξάνεται. Πολλοί στις δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, πρώτα και κύρια η Γαλλία, δε βλέπουν με καλό μάτι την ενίσχυση του ρόλου της Χεζμπολάχ· η Σαουδική Αραβία και οι συνεταίροι της, ακόμη χειρότερα. 17/3: στο ρεπορτάζ εδώ περιγράφεται ένα πιό περίπλοκο σκηνικό εμπλοκής συμφερόντων του γαλλικού και σαουδαραβικού κράτους και μονοπωλίων, που παραπέμπει περισσότερο σε κρίση με το Λίβανο από ο,τι στο Λίβανο.
2) Οι τουρκικές επιδιώξεις περιπλέκονται με την ενδεχόμενη επίσημη ένταξη των Κούρδων στις διαπραγματεύσεις. Ίσως αυτή είναι η μια πλευρά μιας ρωσσοτουρκικής δοσοληψίας που αφορά τους τουρκομάνους. Δεν υπάρχουν τα αναγκαία στοιχεία για να υποστηριχθούν/απορριφθούν σχετικές υποθέσεις. Η πρόσφατη φονική επίθεση στο κέντρο της Άγκυρας δίνει το μέτρο των εντάσεων που βρίσκονται στον πυρήνα των επιδιώξεων του τουρκικού κράτους.
3) Τις τελευταίες μέρες παρατηρείται μια αναζωπύρωση πολεμικών εστιών στο Ντομπας.Επίσης  έχει καταγραφτεί στον Τύπο και το ίχνος μιας προσπάθειας πλήξης της Κριμαίας με την οργάνωση δολιοφθορών υπό το κάλυμμα κατευθυνόμενων από την Τουρκία ταταρικών ομάδων. 24/3 Νάτα και τα όργανα..  Αν η άδεια των ευρωατλαντικών πατρώνων για κλιμάκωση έχει δοθεί, τότε είναι κατανοητό και το ρίσκο υπερέκθεσης που αναλαμβάνει η Ρωσσία παραμένοντας και το καλοκαίρι με ανοιχτό μέτωπο στη Συρία.
4) Τέλος, η κατάσταση της ρωσσικής οικονομίας δεν είναι καλή, όπως άλλωστε και στις υπόλοιπες αναδυόμενες καπιταλιστικές δυνάμεις. Οι λόγοι γι αυτό είναι απολύτως ξεκάθαροι (και ξεφεύγουν από το θέμα των παρατηρήσεων εδώ). 17/3 Μια σχετική, όχι απαισιόδοξη, έκθεση. Υποθέτω οτι αυτός ο παράγοντας υπερκαθορίζει τόσο το βαθμό της ρωσσικής έκθεσης, όσο και τα μέσα που μπορεί ο ρωσσικός καπιταλισμός να κινητοποιήσει για τους στόχους/θέσεις του στο μεγάλο παγκόσμιο παζάρι.
===
Κανένα νέο συμπέρασμα δεν είναι για απόψε. Αν κάτι έχει νόημα να συζητηθεί-διακινηθεί τώρα, είναι παρατηρήσεις, ερωτήματα και δεδομένα που θα εμπλουτίσουν τη συνολική εικόνα αρκετά ώστε να μπορούν να στηριχθούν κάποιες πρώτες τοποθετήσεις για τα τεκταινόμενα.