November 05, 2012

Sinn Féin? Πώς φωλιάζει η κρίση στους μαιάνδρους τού ευρωπαϊκού κεφάλαιου

Πριν λίγες βδομάδες, ο Hans Werner Sinn του IFO κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Carl Hanser το άκρως ενδιαφέρον βιβλίο

 Die Target-Falle: Gefahren für unser Geld und unsere Kinder. (Η παγίδα Target:  Κίνδυνοι για τα λεφτά μας και τα παιδιά μας)



Το βιβλίο που συνοψίζει τις ενασχολήσεις τού οικονομολόγου με την αθέατη πλευρά τού πολύπλοκου συστήματος διατραπεζικών χρηματορροών που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ολοκλήρωσης, αναδεικνύει τα μεγέθη της ανισομετρίας αλλά και της διαπλοκής τού ευρωπαϊκού καπιταλισμού, που αν και λαμβάνονται υπόψη στους πολιτικούς «υπολογισμούς θέσεων» και στο διιμπεριαλιστικό αλισβερίσι/αλληλοφάγωμα, απουσιάζουν από τα επισήμως λεγόμενα.  Αξίζει και μόνο γι'αυτό να διαβαστεί!
Πολύ περισσότερο όμως, η συγκεκριμένη του προβληματική θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη σε κάθε συζήτηση για τα πολιτικά καθήκοντα (τακτικές και στρατηγική) της εργατικής τάξης στη χώρα μας, κυρίως εκείνο το μέρος που επιχειρεί να κατανοήσει την έννοια της εξάρτησης που συμφύεται τόσο έκδηλα με τον ελληνικό χρεωκοπημένο καπιταλισμό.

Εν αναμονῄ μιας εμπεριστατωμένης παρουσίασης της προβληματικής του μετά το τέλος της ανάγνωσης, παραθέτουμε μεταφρασμένα από εκλεκτό φίλο και σύντροφο τμήματα της βιβλιοπαρουσίασης που δημοσιεύτηκε στο Spiegel  από τον οικονομικό συντάκτη Christian Rickens (η τυπ. έμφαση δική μου. Υπό την ευθύνη μας οι τυχόν ατυχείς επιλογές στη μετάφραση για τις οποίες καλείται να βοηθήσει ο αναγνώστης)

Περί χαμένων λογιστικών  στοιχείων 


[...] Το όλο θέμα ακούγεται ακόμα και τώρα απίστευτο: Κάπου στα ψιλά γράμματα του ευρωπαϊκού συστήματος των κεντρικών τραπεζών υπάρχουν κάποιοι λογαριασμοί υπό την ονομασία Target II στους οποίους συσσωρεύονται με γρήγορο ρυθμό υποχρεώσεις των κεντρικών τραπεζών των υπερχρεωμένων χωρών της ευρωζώνης.
Αυτές οι υποχρεώσεις φτάνουν προς το παρόν το 1 τρις €. Ο κύριος πιστωτής είναι η Γερμανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Deutsche Bundesbank).
Για σύγκριση: Τα συνολικά φορολογικά έσοδα στη Γερμανία θα φτάσουν το 2012 τα 600 δις και οι εγγυήσεις που έχει αναλάβει η Γερμανία στα πλαίσια του ESM φτάνουν τα 190 δις €.
Ενώ λοιπόν μία χώρα [στμτφ εννοεί τη Γερμανία] συζητάει παθιασμένα για φορολογικούς συντελεστές και μηχανισμούς διάσωσης, φουσκώνουν τα δυσανάλογα μεγάλα υπόλοιπα [στμτφ ισοσύγια συναλλαγών] του συστήματος Target, απαρατήρητα από την κοινή γνώμη.
Και αυτό μάλλον θα συνέχιζαν να κάνουν εάν ο πρώην διοικητής της Deutsche Bundesbank Helmut Schlesinger δεν εφιστούσε την προσοχή του οικονομολόγου Hans-Werner Sinn σε μερικές περίεργες κινήσεις στη στατιστική της Bundesbank.
[...] Το ωραίο σε αυτή τη μορφή της παρατήρησης: ξαφνικά δεν υπάρχουν χρεωκοπημένοι έλληνες και σπαγγοραμμένοι γερμανοί, ούτε διεφθαρμένοι πολιτικοί και τεμπέληδες υπάλληλοι, όπως κυριαρχούν στη διαμάχη για την αιτία της κρίσης χρέους. Αντί γι αυτά υπάρχει μόνο η αενάως μαιανδριζόμενη ροή του κεφαλαίου, η οποία για μια ακόμα φορά έφτιαξε για τον εαυτό της μια νέα κοίτη – και γι αυτό «στέγνωσαν» ορισμένες χώρες. Όλα πολύ ψυχρά, όλα πολύ τεχνικά.
[...] Σίγουρα το ένα τρις δε λείπει από πουθενά και γι αυτό δεν ταράζεται κανείς. Πρόκειται για χρήματα τα οποία δημιούργησαν επιπλέον οι κεντρικές τράπεζες του νότου. Σε πραγματικές ζημιές θα οδηγούσαν τα υπόλοιπα Target μόνο εάν κράτη εγκατέλειπαν το ευρώ ή κατέρρεε η νομισματική ένωση.
Τότε η Bundesbank θα έπρεπε να διαγράψει τις απαιτήσεις της από τους νότιους. Το μικρό κέρδος που μεταβιβάζει στο κράτος κάθε χρόνο η Bundesbank θα μετατρεπόταν σε ζημιές δισεκατομμυρίων. Η Γερμανία, είναι το άρρητο συμπέρασμα του Sinn, δεν μπορεί πλέον να εγκαταλείψει την ευρωζώνη. Οι απώλειες θα ήταν απλώς υπερβολικά μεγάλες για να επιβιώσει οποιαδήποτε κυβέρνηση από αυτές. Επιπλέον θα προσθέτονταν και οι διάφορες εγγυήσεις για τους μηχανισμούς διάσωσης.
[...] «Γιατί δε θέτουμε το όλο θέμα ως εξής» διερωτάται ο εκ των σοφών της οικονομίας Peter Bofinger σε μία, κριτική προς τον Sinn, συμβολή για το Spiegel online: «Τα υπόλοιπα Target επέτρεψαν στις γερμανικές τράπεζες να μειώσουν δραστικά την έκθεσή τους στις προβληματικές χώρες χωρίς να καταρρεύσει το χρηματιστικό [financial] σύστημα στην ευρωζώνη. Η τιμή γι αυτό συνίσταται στο ότι οι απαιτήσεις τους προς τράπεζες στις προβληματικές χώρες μετακόμισαν ως απαιτήσεις Target στον ισολογισμό της Bundesbank».
[...] Εάν γινόταν το δικό του [του Sinn στμτφ] θα έπρεπε ακόμα και οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της ευρωζώνης να παρέχουν στο μέλλον πρώτης κατηγορίας εγγυήσεις για τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τα υπόλοιπα Target. Θα σκεφτόταν για παράδειγμα ομόλογα εγγυημένα με χρυσό ή ακίνητα. Με το οποίο η ευρωκρίση θα είχε επιστρέψει στην αρχή της. Τότε [που] συνέστηνε η Bild οτι οι χρεωκοπημένοι έλληνες θα μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα χρέη τους πουλώντας μερικά νησιά.